რიჩმა გააღო კარები და გაოცებით შეხედა თავის ლუქს ნომერს, რომელიც განფენილი იყო ლას ვეგასში, სატუმრო ბელაჯიოს 26-ე სართულზე. პირადი საუნა, ბრტყელ ეკრანიანი ტელევოზორები, სამეფო სუპერ საწოლი, სატუმროს ორივე მხარეს ულამაზესი ხედები, შორეული მთებით და მათი ცნობილი გაწოლილი ზეგნებებით – და მას უბრალოდ გაეღიმა.
მან თავისი ნივთები დაყარა ნომერში და ლიფტით დაეშვა კაზინოში.
შეიძლება მე მაქვს ფილტვის სიმსივნე (მეზოთელიომა), მაგრამ ფილტვის კიბოს ხომ არ ვყევარ მე“ – თქვა მან, გაიხსენა რა წლის დასაწყისი. „სიკვდილის წინ მე მინდა მოვიხედო უკან და ვთქვა ‘ბიჭო რა მაგარი ცხოვრება გქონდა’ წასვლის წინაც მაგრად გავიჯახუნებ კარებს. არავითარი სინანული.
რიჩი, რომელმაც გადალახა 2 წლიანი გადარჩენის ნიშნული ფილტვების მეზოთელიომის დიაგნოზის დასმიდან, ლას ვეგასში სტუმრობდა თავის უმცროსი შვილს- ერიკს, რომელიც იმყოფებოდა ბიზნეს ტურში.
ეს იყო მამა-შვილის მორიგი შეხვედრა იმ პროექტიდან, რომელიც ერიკმა წამოიწყო მოგონებების შესაქმნელად, 2012 წლის იმ დღიდან როდესაც მათ დატოვეს მეზოთელიომის სპეციალისტ ცნობილ ექიმის დავით შუგაბეიკერის კაბინეტი ბოსტონში, რომელმაც დაამტკიცა ფილტვის კიბოს დიაგნოზი.
75 წლის რიჩს მოსგონარი მანამდეც ბევრი ჰქონდა.
მისი შვილი უძვირფასესია!
სანამ რიჩი ბოსტონს დატოვებდა და ცენტრალურ ფლორიდაში გადმოფრინდებოდა, თავის მეუღლე ალინასთან , მამა და შვილი ცნობილ ფანვეი პარკში გაჩერდნენ, რათა პირველად თავის სიცოცხლეში ერთად ეყურებინათ წითელი სოქს-იანკების ბეისბოლის თამაშისთვის. ისინი ცნობილი მწვანე მონსტრის მარცხენა მინდვრიდან, უღებდნენ ფოტოებს ერთმანეთს და მთლიანად პარკს მთელი თამაში განმავლობაში
რამოდენიმე კვირის შემდეგ ერიკმა მამამისს გაუკეთა დიდებული ფოტო ალბომი, რომელიც იმ დღეს, ფანვეი პარკში გადაღებულ მომენტებს ასახავდა.
რიჩი ფიქრობ ერიკი დარწმუნებულია რომ დიდხანს ვეღარ ვიცოცხლებ ამიტომაც იღებს ამდენ სურათებს. ეგ ჩვენი სენტიმენტალური შვილი,“ თქვა რიჩმა ლანჩზე ალინასთან და Asbestos.com კორესპოდენტთან ერთად, გასულ კვირას. „ როდესაც გესმის , რომ შენ გაქვს მეზოთელიომა, ეს იგივეა რაც შენ გითხრეს რომ დარჩენილი გაქვს 6 დან 9 თვემდე სისცოცხლე. მაგრამ მე ჯერ კიდევ ვფართხალებ“.
დიდებული მკურნალობა მოფიტის კიბოს ცენტრში
რიჩი იყო არაჩვეულებრივად ჯანმრთელი. მან უარყო ბოსტონის რეკომენდაციები, რომლებიც ურჩევდნენ ექსტრაპლევრალურ პნევმონექტომიურ ქირურგიას, რომელიც მოიცავდა ფილტვის და დიაფრაგმის დიდი ნაწილის მოშორებას და გაემგზავრა მოფიტის კიბოს ცენტრში – ტამპას მახლობლად.
მან აირჩია ნაკლებად დამანგრეველი, ფილტვის შემნახველი პლევროქტომია/დეკორტიკაცია, რომელიც ჩაუტარა ქირურგმა, ლარი რობინსონმა, რომელმაც ნება დართო მას შეენარჩუნებინა მისი სხეულის ფორმა.
რიჩი დრო და დრო სტუმრობდა მოფიტის კიბოს ცენტრს და კომპიუტერული ტომოგრაფია აჩვენებდა რომ მას, მეზოთელიომა აღარ ჰქონდა. მას არასოდეს ჰქონდა ჩატარებული ქიმიოთერაპია და დასხივება.
ბოლო გამოკვლევისას მას უთხრეს, ‘ ყველაფერი დაკარგული არ არის. მოდით 6 თვის შემდეგ. „შესაძლოა აქ იყოს მცირე სითხე, მაგრამ სხვა არაფერი მნიშვნელოვანი. შესაძლოა აქ იყოს ფასციოლოზი, ყოველშემთხვევაში ვერ გეტყვით რომ აქ მეზოთელიომა კიდევ არის.
რიჩი ცხოვრების უმეტესი ნაწილი მუშაობდა ელექტრიკოსად. მას ჰყავდა 5 შვილი, 20 შვილიშვილი და 9 შვილთაშვილი, რომლებიც გაბნეულნი უყვნენ მთელ აღმოსავლეთ ამერიკაში. ისინი სტუმრობდნენ თავიანთ შვილებს, ოღონდ უფრო იშვითად ვიდრე ადრე.
ამ წყვილის გარშემო დასაჯდომი აღარ არის.
ოპერაციის შემდეგ მათ შეიძინეს მუდმივი ბილეთი უოლტ დისნეის სამყაროში, სადც მათ დაჰყავდათ შვილიშვილები. მათ ცხოვრებაში პირველად აიღეს საზღვარგარეთის პასპორტები და დააწყეს რამდენიმე საზღვარგარეთული მოგზაურობის გეგმა. მათ იყიდეს კვირიანი მოსაწვევები ქველმოქმედების აუქციონზე, რომელიც ტენესის მთებში ტარდებოდა.
მათ ჩაატარეს პირველი დისნეის კრუიზი სხვა ოჯახის წევრებთან ერთად. 70 ღამის შოუში, რომელიც გემზე გაიმართა კრუიზის დროს, რიჩმა აღმოაჩინა, რომ შესანიშნავად გრძნობდა თავს ოქროსფერ დისკოს ტანისამოში სცენაზე, მიკროფონით ხელში, ღიღინისას. გარშემომყოფ ქალებს მოსწონდათ ეს.
მან და ალინამ, რომლებიც ერთად უკვე 44 წელი ცხოვრობდნენ, ერთი კვირა გაატარეს ფლორიდაში, სიდერ კეიში, სათევზაოდ. ისინი იცინოდნენ როდესაც მას სათვალეები მოსძვრა სახიდან და წყალში გადაუვარდა, ხოლო ალინამ დიდი ოსტატობით ამოიღო სათვალები წყლიდან ანკესით.
ჩვენ წყვილი ყოველთვის მზად იყო დეზების შემოსაკრავად თავგადასავალისთვის, ამბობს ალინა, მაგრამ ჩვენ ახლა უფრო აქტიური ვართ, ყოველთვის მზად ვართ წამოვდგეთ და გავემართოთ იქით, სადაც საინტერესო რამე ხდება. ჩვენ ვიცით რომ ეს დრო ჩვენი ცხოვრების უკანასკნელი ფურცელია, ისე რომ, რატომაც არა!
ღმერთი და გრავიოლას ფოთლები
რიჩი მიიჩნევს, რომ მისი გახანგრძლივებული ჯანმრთელობის მიზეზი ფილტვის კიბოს შემდეგ -ორია: ღმერთი და გრავიოლას ფოთლების ჩაი, რომლებიც ჩამოტანილია კარიბის ზღვის მიდამოებიდან და წარმოადგენს ნატურალურ, კიბოსთან მებრძოლ საშუალებას.
რიჩი და ალინა ყოველ დილას ლოცულობენ. ისისნი მადლიერი არიან ღმერთის ყველაფერი იმისთვის, რაც მათ გააჩნიათ. ერიკმა მისცა მას გრავიოლას ფოთლების პირველი შეკვრა და იგი სვამს გრავიოლას ჩაის, ყოველ დღეს.
მე არ ვიცი, რომელმა მიშველა, ღმერთმა, გრავიოლამ თუ ორივემ ერთად, ამბობს რიჩი,“ ყოველშემთხვევისთვის, არც ლოცვა და არც გრავიოლას მიღება ძნელი არ არის და ტკივილს არ გაყენებს, სხვა თუ არაფერი იგი გაძლევს სიმშვიდის და პოზიტიურობის შეგრძნებას.
აქტიურად ყოფნის სურვილი უეცრად არ მოსვლიათ რიჩს და ალინას. მეზოთელიომის დიაგნოზის შემდეგ. 60 წლის ასკში რიჩმა და ალინამ მოიგო შეჯიბრი ცეკვაში, ადგილობრივ კლუბში. 70 წლია ასაკში რიჩმა დაიწყო სწავლა მუნიციპალურ კოლეჯში, რათა მიეღო ხარისხი და დაეწყო მეორე კარიერის შექმნა. 71 წლიასმ მან დაიწყო მუშაობა ვალმარტის უნივერმაღში, რათა მიეღო დამატებითი შემოსავალი.
პირველად ვალმარტში იყო როდესაც რიჩმა შენიშნა სუნთქვის გაძნელება. მას თანდათან უძნელდებოდა მუშაობის შესრულება. ამის გამო მან მიმართა ექიმს, რომელმაც დაიწყო მისის გამოკვლევა. მან პირველმა დაუსვა დიაგნოზი მას და იგი გაემგზავრა ბოსტონში.
ვალმარტში მუშაობამ ჩვენ დიდი საქმე გაგვიკეთა. ეგ რომ არა დიაგნოზი ასე ადრეულ სტადიაში არ დაისმებოდა. ამბობს რიჩი. მე სუნთქვის გაძნელებას სიბერეს დავაბრალებდი.
რიჩს გაუმართლა, რომ მისმა ვაჟმა ერიკმა მონახა იურიდიული ფირმა , რომელმაც მოიგო პროცესი და ასბესტის მწარმოებლებს, სადაც რიჩი მუშაობდა გადაახდევინა სოლიდური კომპენსაცია მის სამრეწველო ზიანისთვის. დამატებითმა ფულმა საშუალება მისცა რიჩს და ალინას გაეტარებინათ მოგზაურობებში ერთად დრო ფინანსური ხელმოკლეობის გარეშე.
იგი სამუშაოს აღარ დაბრუნებია. მან თავი დაანაბა აგრეთვე კოლეჯში სიარულს-ყოველშემთხვევაში ამ დროისთვის.
ყველაზე ცუდი რაც შეიძლება გააკეთო (მეზოთელიომის) დროს, არის ის რომ დაჯდე სახლში და მიეცე დეპრესიას. ჩვენ გვქონდა ჩვენი ცუდი დრო. მე ვტიროდი, ალინა ტიროდა, ჩვენ შევჩიოდით ჩვენ შვილებს და მთელ ემოციებს ვანთხევდით გარეთ. მაგრამ შემდეგ ჩვენ გონს მოვეგეთ და ამოვძრავდით. ამბობს რიჩი. ღმერთმა მომცა მე მეორე შანსი და მეს ეს შანსი არ უნდა გავუშვა ხელიდან…
ავტორი ტიმ პოტაკი
თარგმნა ნუგზარ სულხანიშვილმა
